Een nieuw hoofdstuk voor circulaire wegenbouw

Gepubliceerd op 08-12-2022 16:30

Het FOAM-project werd opgestart in 2020 en brengt de toepassing van schuimbitumen voor funderingen met afgefreesd asfalt in kaart. Het onderzoek gebeurde onder leiding van professor Wim Van den bergh, verbonden aan de Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen van de Universiteit Antwerpen. Nu het onderzoek is afgerond, maakt prof. Van den bergh de balans op.

bron foto: Infra Magazine

In 1997 richtte professor Wim Van den bergh mee de onderzoeksgroep Wegenbouwkunde(EMIB) aan de Antwerpse universiteit op. Zijn belangrijkste motivatie: de zoektocht naar nieuwe mogelijkheden voor de wegenbouw, met een focus op duurzame benaderingen. “We kunnen niet meer om het circulaire aspect van bouwmaterialen heen, ook niet wanneer het om onze infrastructuur gaat”, licht de professor toe. “Al mag je niet enkel naar het ecologische aspect van de gebruikte materialen kijken. Ook de levensduur van onze wegen wordt belangrijker door extreme weersomstandigheden en meer en zwaardere wagens en vrachtwagens. Daarom bestudeer ik al jarenlang de mogelijkheid om asfalt innovatief te recyclen.”

RECYCLEREN OF VERWERKEN?

Om asfalt een tweede leven te geven zijn er momenteel twee mogelijkheden die ook in het werkveld worden toegepast. Je kan het enerzijds verwerken tot nieuw asfalt of het anderzijds gebruiken voor andere toepassingen in de fundering. Vandaag wordt vooral ingezet op het van hergebruiken van vrijkomend asfaltgranulaat voor nieuw asfalt. Zo werd onder meer gezocht naar technieken om met verjongingsmiddelen het recyclingpercentage van oud asfalt te laten stijgen. De technische mogelijkheid bestaat, maar is het economisch ook interessant?

“Als je het afgefreesde asfalt transporteert naar de site waar het verwerkt wordt en het dan terug naar de werf brengt, dan verlies je voor sommige situaties zoals lange afstanden de financiële en milieuvoordelen van het recyclen”, legt professor Van den bergh uit. “We onderzoeken dus mogelijkheden om dit vlak bij de werf te kunnen uitvoeren. Maar let op, want als het asfalt een mix is van verschillende types, dan is recycleren niet eenvoudig of zelfs onmogelijk.”

DE RESULTATEN OP EEN RIJTJE

Als recycleren in asfalt geen optie is, dan zijn er gelukkig nog andere mogelijkheden. Deze werden bestudeerd in het kader van FOAM, een TETRA-project met ondersteuning van VLAIO en de brede wegenbouwsector. Er wordt specifiek gekeken naar asfaltgranulaat voor funderingen. Die toepassing bestaat al, maar in Vlaanderen nog niet in de vorm van bindingen met schuimbitumen. Zo krijgen de funderingen een grotere draagkracht, met minder scheurvorming tot gevolg. Dit procedé van affrezen en verwerken kan ook op de werf zelf plaatsvinden. “Voor aannemers is vooral het uitgespaard transport een grote troef. Naast het feit dat we samen moeten evolueren naar een circulaire sector, uiteraard”, zegt professor Van den bergh.

Nu het TETRA-project afloopt, zet hij de resultaten graag op een rijtje. “We werkten een globaal mengselontwerp uit en vertaalden deze technologie ook in standaardstructuren voor de Vlaamse wegenbouw. Zo heeft bijvoorbeeld het Agentschap Wegen en Verkeer en andere wegbeheerders ook voor dit materiaal een stevige houvast. Daarnaast maakten we een uitgebreide duurzaamheidsberekening en legden we afgelopen zomer nog twee bedrijfsverhardingen aan. Deze proefvakken lossen de verwachtingen voorlopig perfect in.”

Alle ingrediënten liggen dus op tafel om funderingen met afgefreesd asfalt en schuimbitumen in de wegenbouw toe te passen. Universiteit Antwerpen investeerde in machines om het mengselontwerp op punt te zetten en reikt geïnteresseerde aannemers daarmee de hand. Bovendien bijt een doctoraatsstudent zich de komende vier jaar verder vast in het thema, om de technologie te optimaliseren en verder klaar te stomen voor de praktijk.

TERUG VAN NOOIT WEGGEWEEST

Na twee online-edities is het Asfalt Innovatie Symposium (AIS) dit jaar terug met een fysieke editie. Onderzoekers van de Universiteit Antwerpen en gastsprekers uit binnen- en buitenland stellen er hun onderzoek voor en geven toelichten bij innovatieve en recente ontwikkelingen
binnen de asfaltsector, bitumen, BIM, LCA. Dit is het moment waarop de sector en de wetenschap elkaar ontmoeten en er samen nagedacht wordt over nieuwe trends in de wegenbouw. Het AIS gaat dit jaar door op donderdag 15 december op de stadscampus van Universiteit Antwerpen. Alle informatie vind je op www.uantwerpen.be/ais.

https://www.uantwerpen.be/en/research-groups/emib/rers/projects/highlighted/foam/artikel uit infra magazine #4 - 2022 > hier downloaden