Vlaanderen investeert sterk in extra rioleringsprojecten

bron foto: (c) Colas Belgium

De rioleringsgraad in Vlaanderen bedraagt op dit moment 88 procent. Het gevolg is dat nog te veel ongezuiverd afvalwater wegstroomt naar de waterlopen: beekjes, vijvers, rivieren en de zee. Dat is mede de oorzaak dat slechts 1 van de 195 waterlopen in Vlaanderen in goede staat is. Om die waterkwaliteit grondig te verbeteren maakt minister Demir dit jaar 153 miljoen euro vrij, 25 procent meer dan de reguliere 122 miljoen euro per jaar. Maar liefst 175 projecten krijgen in totaal een subsidie van 151,9 miljoen euro, goed voor een totaalinvestering van 331 miljoen euro.

Zuiverder afvalwater voor duizenden gezinnen

De meeste investeringen zullen gaan naar de uitbouw van rioleringen, maar er werd ook 1,4 miljoen euro voorzien voor 758 individuele zuiveringsinstallaties (IBA). Daarbij ligt de focus op de verbeteringen van de waterkwaliteit en het verhogen van de zuiveringsgraad. Rioleringsprojecten die enkel bestaande riolen vernieuwen kwamen niet in aanmerking. Dat heeft tot gevolg dat het milieurendement van de investeringen erg hoog ligt. Het afvalwater van ongeveer 17.000 Vlamingen of 7.400 gezinnen zal bijkomend gezuiverd worden. 

1000 kilometer rioleringen zeer dringend aan herstel toe

Binnen het plan dat Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) in 2022 opstelde, worden alle Vlaamse riolen nagekeken en indien nodig hersteld. “Er bestond nog geen inventaris voor de rioleringen, terwijl dat wel een handig instrument is voor de overheid om preventief te werken. Uit de eerste fases van het inspectie- en herstellingstraject van Vlaamse rioleringen blijkt dat duizend kilometer aan leidingen dringend hersteld moet worden om zinkgaten te vermijden. Een crisisherstelling als de riool al is ingestort, kost de belastingbetaler tien keer meer geld. Het is dus in het belang van de inwoners dat lokale besturen gigantische onvoorziene kosten voorkomen, zodat andere investeringen op andere domeinen niet plots moeten schuiven”, aldus Vlaams minister Demir.

Stand van zaken

Binnen het inspectie- en herstellingstraject moesten alle gemeentes tegen 2022 beschikken over een volledige inventaris, een risicokaart en inspectieplan. En tegen eind 2023 moest 25 procent van het inspectieplan zijn uitgevoerd. “De stand van zaken is dat gemeenten nu weten waar hun rioleringen liggen en alle infrastructuur is gedigitaliseerd in een Vlaamse databank”, zegt Wendy Francken, directeur van Vlario, het overlegplatform van de riolerings- en waterzuiveringssector.

Volgens Francken werd ook de deadline van eind 2023 zo goed als behaald. “De meest kritische rioleringen, die onder bijvoorbeeld gebouwen of spoorwegen liggen, werden gecontroleerd. Van de nagekeken rioleringen is vijftien procent in slechte toestand en heeft dertien procent gebreken op specifieke punten. Op duizend kilometer van de leidingen moet dringend ingegrepen worden om zinkgaten te vermijden.”

“Die zijn niet alleen gevaarlijk voor passerende voertuigen of voorbijgangers, maar betekenen vaak ook maandenlang verkeersellende of verminderde inkomsten voor handelaars als ze in een winkelcentrum opduiken. Het extra budget dat nodig om die duizend kilometer riolering te herstellen, bedraagt 85 miljoen euro”, aldus Francken.

Subsidies Vlaamse overheid

De gemiddelde Vlaamse gemeente moet kosten van 160.000 euro rekenen voor het inspecteren en herstellen van rioleringen. De Vlaamse overheid zal hiervoor in specifieke rioolsubsidies voorzien. Gemeenten die met hun inspecties niet op schema zitten, komen niet in aanmerking voor die financiële steun. Als blijkt dat de uitvoering van herstellingen achterblijft, verhuist de herstelling van gemeentelijk naar Vlaams niveau. Dat is vastgelegd in het Vlaamse besluit over de invulling van de saneringsverplichting van februari 2024.

De volgende stap binnen het inspectie- en herstellingstraject van de Vlaamse rioleringen is dat tegen eind 2025 alle kritische riolen gecontroleerd moeten zijn en de helft van het inspectieplan uitgevoerd moet zijn. Het volledige traject moet afgerond zijn in 2027.

(bron: GVA - Zuhaldemir.be )